البته ورود فرهنگ به دنیای الکترونیک از 14 مهر که محسن پرویز از بن رونمایی کرد، آغاز شده و تا همین حالا هم دست 300هزار نفر را گرفته است؛ ضمن اینکه در 300 کتابفروشی هم دستگاه لازم برای ورود به این دنیا نصب شده و خلاصه همه چیز حل است.
آنهایی که هنوز از آن بنهای قدیمی اخ و اُمُلی دارند، تا اعتبارش تمام نشده، زودتر در همین نمایشگاه خرج کنند. دنیای فرهنگ در حال تغییر است؛ به خصوص اینکه ممکن است امسال ناشران دیگر واقعا آتش به مالشان بزنند و کتابها را با تخفیف دوبرابر قبل، یعنی 40 درصد بفروشند. این ماجرا در جلسه شورای سیاستگذاری بیستویکمین نمایشگاه مطرح شده است و البته هنوز در دست بررسی است.
هرچه سال قبل در این روزهای آخر سال، نمایشگاه کتاب، بازار کمرونق اخبار فرهنگی را داغ و پرجنجال کرده بود، امسال، سکوت است و تنها، انتخابات.
اما البته امسال هم مثل سالهای گذشته، 12 تا 22 اردیبهشت، نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار خواهد شد، فقط حیف که دیگر نه بحث جابهجاییاش مطرح است و نه دوپارگی؛ واژههایی که سال گذشته حسابی سرگرممان کردند و بیخبری روزهای آخر سال را، به خاطرهای خوش از سال 85 بدل ساختند.
یادش به خیر چمران
محل دائمی نمایشگاههای تهران،19 دوره محل نمایشگاه کتاب بود، اما سال قبل ناگهان همه هیمنه و شکوه روزهای شلوغ و ویرانکننده بزرگراه چمران را از او گرفتند و ناگهان، همه هیاهو و شور و حال گذشته، جای خود را به سکوت سنگین و سردی داد که تنها گاهی با اتومبیل و شیرینی و لوازم خانگی، میشکند. حالا محل دائمی نمایشگاههای تهران آرام و تنها، زیر آفتاب بهاری لم داده است و خمیازه میکشد. نه از زوجهایی که فقط و فقط به خرید کتاب فکر میکردند خبری هست و نه از دستفروشهایی با حراج روسری و عینک آفتابی و... حالا همه مصلی را دوست دارند. دعواهایشان را پارسال کردهاند و دیگر کسی حالش را ندارد. برگزاری نمایشگاه در مصلی قطعی است و بحث هم ندارد. فقط میماند این که ببینیم در این یک سال، با آن همه بحث و دعوا و... چه فکری برای این ماجرا شده است. غلامعلی حداد عادل در اختتامیه سال قبل به مسئولان گفت از همین امروز به فکر نمایشگاه سال بعد باشید و البته حتما هم بودهاند. اما این که نتیجه به کجا انجامیده است، باید صبر کنیم تا نمایشگاه بیستویکم افتتاح شود. تا این جا تنها این روشن است که
«نمایشگاه قطعا در مصلی برگزار می شود و تنها تفاهماتی باقی می ماند که مسئولیتهای طرفین را معین می کند. این مسائل بیشتر جنبه حقوقی دارد و مثلا مشخص می کند که مسئولیت بیمه و سلامت مردم، هزینه ها، نگهداری اموال و کتابها و بانکهای مستقر و بهویژه دستگاههایی که قرار است برای اولین بار جهت استفاده کارتهای الکترونیک خرید کتاب تعبیه شود، نظافت محل، انتظامات و... برعهده کدام طرف است.»
اینها را محمود حائری مدیر روابط عمومی مصلی امام خمینی به مهر گفته است. به علاوه اینکه: «امسال بخش رواق غربی - از سمت صحن مرکزی - حذف شده و به جای آن و در فضایی بیش از آن در رواق شرقی که 2 طبقه بود طبقهای دیگر (سوم) افزوده شده است.»
با همه اینها، مصلی همان مصلاست و مشاور معاونت فرهنگی وزارت ارشاد هم همین اعتقاد را دارد. حمید قبادی میگوید: «پیشبینی میشود محل استقرار بسیاری از بخشهای نمایشگاه در سالنهای سال قبل باشد. در این دوره سعی شده مشکلات کمتر شود ولی به هر شکل برخی مسائل با توجه به ساختمان مصلی سر جای خود هست.»
ناشران آرام، غرفههای آماده
اما همه ماجراهای دنبالهدار سال گذشته نمایشگاه به این جا ختم نمیشد. همین 2 واژه جابهجایی و دوپارگی، کلی ماجرای هیجانانگیز دیگر هم به دنبال داشت که علاوه بر ناشران و وزارت ارشاد، شورای شهر، شهرداری و مجلس را به میدان آورد و بحثها و دعواها را به اوج رساند.
با اینحال، جذابترین قسمت ماجرا همچنان به رابطه ناشران و ارشاد مربوط میشد که از تحریم کامل و ثبت نام نکردن شروع شد و سرانجام همان شد که میشد حدس زد؛ همه آمدند و همه چیز فراموش شد. امسال اما در این قسمت هم شهر امن و امان است. «با هماهنگیهای صورت گرفته میان مسئولان وزارت ارشاد و مصلای بزرگ امام خمینی، غرفهبندی بخش داخلی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از پایان فروردین آغاز میشود.» این را رئیس هیأت مدیره اتحادیه شرکت تعاونیهای ناشران کشور میگوید.
البته این اتحادیه تنها مسئول برگزاری بخش ناشران عمومی است و بخشهای دیگر به انجمنهایشان واگذار شده است. اما آن طور که حسین معینی میگوید: «ثبتنام از ناشران بخش عمومی همچنان ادامه دارد و خوشبختانه نمایشگاه بیستویکم با استقبال خوبی از سوی ناشران مواجه شده است.»
علاوه بر اینها معینی از کارهای عمرانی مربوط به آمادهسازی مصلی هم تصویر روشنی ارائه میدهد: «کارهای عمرانی هم اکنون در حال اجراست و با توجه به هماهنگیهای خوبی که میان مسئولان وزارت ارشاد و مصلی صورت گرفته، قرار است امسال سالنها خیلی زودتر در اختیار مجریان قرار گیرد.»